Mea culpa

 Mijn schuld

Het is vandaag niet één van de helderste momenten van deze week. Maar dit artikel staat op de agenda dus gaat het geschreven worden. 

Mea culpa is het meest bekend als onderdeel van het confiteor ook wel schuldbelijdenis genoemd van de Rooms-Katholieke Kerk. Regelmatig heb ik de mis bijgewoond en daaraan meegedaan maar wanneer de woorden "mea culpa" ( door mijn schuld ) moesten worden uitgesproken houd ik altijd mijn mond dicht. Ik heb geen schuld. Ik ervaar geen schuld. Of de daaraan gekoppelde zonde. In de woorden van de oorspronkelijke Godfather Salvatore Luciana a.k.a. Lucky Luciano: "Alles wat ik gedaan heb, voelde ik me gerechtvaardigd toe." Dus waarvoor zou ik mea culpa zeggen. Ik zou liegen. En liegen is wel fout.

 

Wel heb ik spijt. Van ondoordachte daden. Van acties waar ik voornamelijk met mezelf bezig was en niet aan de ander dacht. Met name die keer dat ik een knuffelbeer weggooi van mijn vriendin en die vervolgens in tranen ernaar zoekt. Of die keer wanneer ik tegen mijn vriendin ( een andere weer ) zeg dat ze niet kan dansen waardoor ik haar zo kwets dat die relatie nooit meer goed is gekomen. Of die keer dat ik een vriendin tot huilen breng omdat ik op dat moment liever met een andere vrouw ben dan met haar. Ook dat is nooit meer goed gekomen. Dat had ik graag beter willen doen. Daar heb ik spijt van. Maar gedane zaken nemen geen keer. Dus leef ik met mezelf met de zelfkennis dat ik soms een behoorlijke egoïstische ploert kan zijn. En dat probeer ik dan maar beter te doen. Maar schuldig? Nee, dat niet.

Regelmatig, te regelmatig, gisteren nog, verlies ik met schaken van de computer. Verliezen met schaken is altijd een beetje sterven. Ook al is het van de onoverwinnelijke computer. Het ligt aan mij, vind ik. Niet intelligent genoeg. Niet genoeg doordenken. Te weinig oefenen. Soms ga ik zitten tegenover de computer en spreek met mezelf af dat ik pas opsta als ik de oplossing gevonden heb. De laatste tijd geef ik echter vrij snel op of meen ik de oplossing te hebben gevonden, hoewel ik best weet dat als ik iets verder doordenk er geen oplossing in de gevonden oplossing zit. En dan blijkt de oplossing altijd te zitten in net die ene zet waar ik niet aan gedacht heb. Hoe kan ik zo dom zijn denk ik dan wanneer ik de oplossing voorgeschoteld krijg van de computer. Maar je weet als je tegen de computer speelt dat je gaat verliezen. Is dat mijn schuld? Het is mijn schuld dat ik niet beter speel maar ik heb wel andere zaken aan mijn hoofd dan al mijn tijd aan een schaakstudie te besteden. Het is mijn schuld dat ik niet ver genoeg doordenk maar het is moeilijk om door de mist in mijn hoofd te prikken. Als kind won ik voortdurend met schaken, ook van volwassenen, al verdenk ik die, inmiddels ouder geworden, dat ze me lieten winnen. De vrienden waar ik op latere leeftijd mee schaak speelde hadden daar geen last van. Die wonnen triomfantelijk van me. Keer op keer. Het zit hem vooral in het feit van niet genoeg doordenken en momenten van concentratie verlies waardoor ik voor de hand liggende zetten volledig over het hoofd zie. Is dit mijn schuld? Het sop is de kool niet waard. Waarvoor zou ik me druk maken dat ik verlies met een spelletje. Ik heb me toch geamuseerd. En meestal ook weer wat geleerd. Het is niet zozeer het spel wat me interesseert tegenwoordig maar de gedachte achter het spel. Wie is de persoon tegen wie ik speel en wat zijn diens gedachten als hij speelt. Hoe is de mens in actie. 

In de moderne versie van het gebruik van mea culpa wordt het niet zozeer gebruikt als bekentenis van dat men een zonde heeft begaan, maar meer dat men nalatig is, een fout heeft gemaakt waardoor andere zaken ook fout verliepen. Een oorzakelijk verband dus in plaats van lijdend. 

Daar kan ik me wel in vinden. Zeker, ik heb fouten gemaakt. Al zijn die fouten dan ook weer juist goed in de orde van alles. Mijn score is 80/20. 80% juist, 20% onjuist. Door constant werken aan mezelf meen ik dit naar 95/5 te hebben geleid. Je werkt aan jezelf, zelfverbetering, omdat fouten maken, een beetje zoals verliezen met schaken, aanvoelt als sterven. Voel ik de pijn niet van de fout dan is het vaak weer een ander die wel die pijn voelt en daardoor teruggekoppeld voel ik de pijn toch. Het voelt ook als falen. Hoe kan ik nu precies verwoorden waarvoor ik geen fouten wil maken. 

Ik denk weer terugdenkend aan mijn kindertijd dat het niet zozeer het slechte gevoel is waardoor fouten vergezeld gaan wat mij motiveert maar meer het goede gevoel wat je krijgt als je alles goed doet. Dit is wel een openbaring voor me. Deze vondst is één van de redenen dat ik schrijf. Telkens maar weer meer zelfkennis door het neerpennen van mijn gedachten. Ik raad het een ieder aan. Want als je gedachten in je hoofd zitten is er geen plaats voor nieuwe gedachten. En juist door neerschrijven kan je je reis verder vervolgen. Kan je weer verder trekken naar weer een andere stad in weer een ander land. Je gedachten staan op papier, kunnen altijd nagekeken worden, en dus is er plaats voor nieuwe, leidt het ook tot nieuwe gedachten. En kan je verder trekken. Sommigen vinden het juist fantastisch om te blijven hangen in hun gevoel. Daar is ook iets voor te zeggen. Daar ben ik ook geweest. Maar zelf ben ik verslaafd aan ontwikkelen. Telkens maar weer beter worden. Of in ieder geval meer. Meer is natuurlijk niet altijd beter. Maar het voelt wel goed aan. En dat is prettig. En prettig is leuk. Dus eigenlijk ben ik met schrijven gewoon leuke dingen aan het doen waar ik de rest van mijn verdere leven alleen maar voordeel van kan hebben.

De openbaring: hoewel ik meen ongevoelig te zijn voor complimenten komt mijn gedrag welzeker voort uit de wens om te behagen. 

Fijn. Zelf wentel ik me graag rond in het gevoel van een miskende artiest te zijn maar mijn motivatie is gewoon dat ik een allemansvriend ben en dan te beginnen met mezelf. Dat voelt als zwakheid aan. Maar mijn specialisatie is om van mijn zwakheden mijn kracht te maken. En met deze zwakheid zal dat makkelijk lukken. 

Mea culpa.